Soms word ik gevraagd naar wat ik doe. Ik zeg meestal dat ik een ondernemer ben, een manager, een schrijver… en een Dove tolk. Bij dat laatste krijg ik meestal opgetrokken wenkbrauwen als reactie. Ik een tolk? Hoe hoor ik de gesproken boodschap dan? Nou, met een feeder, die alles wat zij (oke, aangezien 99% van de tolken vrouw is, gebruik ik hier zij) hoort vertaalt naar NGT, die ik vervolgens weer vertaal naar een andere gebarentaal of naar het soort NGT dat past bij de situatie. Ah ja, zegt mijn gesprekspartner (meestal horend dan).. hij/zij knikt begrijpend. Maar volgens mij begrijpen ze het helemaal niet zo goed.

Volgens mij geldt dat ook voor tolken NGT. Althans, ze fronsen hun wenkbrauwen in plaats van het op te trekken. En dat is ook helemaal niet erg. Hoewel Dove tolken al net zo lang bestaan als gebarentalen, is het beroep Dove tolk nog relatief onbekend, zeker in Nederland. Afgaande op verhalen die ik persoonlijk heb gehoord, van anderen of als cases tijdens seminars voor Dove tolken, voelen horende collega’s zich bedreigd door Dove tolken. Voorbeelden zijn: broodroof, stelen van spotlights, geen erkenning voor horende tolken. Hoog tijd om die ideeën de wereld uit te helpen. Dove tolken kunnen van hun horende collega’s niet verwachten om zomaar te accepteren dat er een hele beroepsgroep aan het groeien is naast de hunne. Zeker niet als er geen algemeen gedeelde kennis is over hoe hier mee om te gaan is. Hier ligt dus óók een taak voor Dove tolken: het informeren van hun horende collega’s en Dove tolkgebruikers over dit nieuwe beroepsgroep.

Daarom schrijf ik deze blog ook, zodat ik in een serie kan uitleggen wat er allemaal bij een Dove tolk komt kijken en hoe dit juist een aanvulling is voor de communicatie tussen gesprekspartners. Natuurlijk valt er niet van alles uit te leggen in een column, dus ik zal waarschijnlijk pittige onderwerpen op de tafel leggen, gewoon iets om er voor te zorgen dat wij allemaal aan het denken worden gezet.

Wat ik nog wel alvast mee wou geven is correct taalgebruik wanneer er van Dove tolken wordt gesproken. Iets waar ik verder op in ga in de volgende column. Ik zie soms dat er gesproken wordt van horende collega’s die binnen een team vóór Dove tolken tolken, in plaats van dat ze mét Dove tolken tolken. Of dat het feeden naar Dove tolken wel even geleerd kan worden. Dit is ook onjuist. Dit vraagt veel inzicht in het tolkenproces, in hoe een vertaling tot stand komt, in wat voor boodschap de ontvangende gesprekspartner moet krijgen en in welke vorm en nog veel meer. Daarbij is feedback ook erg belangrijk. Iets waar zowel tolkgebruikers als horende en Dove tolken helaas nog aan moeten werken.

Heb ik je al kunnen prikkelen? Ik hoop het! Tot de volgende keer!